Ene soce di pus…
Si vos rassèrez trwès Walons dins ene pläce et les lèyî tûzer, vos ploz bén esse sûrs qui 5 munutes après, il åront mètu ene soce so pîd avou on prézidint, on sècrètêre et on cårlî. Fé des soces, po les Walons, c’ est come respirer ou mindjî : on n’ sét viker sins. Des soces po disfinde li walon, mètans, i gn a des berwètêyes. D’ abôrd, poqwè ènn avans fwêt ene novèle, Li Ranteule ? C’ est qui, les trwès cwårts do tins, les soces walones qu’ ègzistèt ddja, c’ est des soces qui cåzèt do walon, mins qui n’ s’ è siervèt wêre : pont d’ walon dins leûs rvûwes, pont d’ walon dins leûs discoûrs. Li dêrin cwårt, c’ est des soces qui fièt del litérature walone, et l’ restant è francès.
Por nos, li walon, ça n’ est nén on lingädje po-z è djåzer, c’ è-st on lingädje po l’ djåzer. Por nos, li walon ni siève nén apreume po fé del litérature, i siève a dîre des biestreyes ou des mots d’ amoûr, po dmander s’ vôye ou po dvizer avou nosse vèjhin, po disputer nos èfants ou lzî dîre qu’ on les veut voltî. I siève ossi a dîre, mostrer eyet fé ètinde quî-ce qui nos estans. C’ e-st on lingädje po viker avou. Vos vèyoz l’ difèrince ?
Çu qu’ nos vôrins bén mète èn alädje, ça n’ est nén ene soce litérêre, ni ene soce filolojike. C’ e-st ene soce po-z aprinde ou raprinde èchène li vicädje, li tûzance, li culture d’ on payis – sins avu peû d’ fé des fåtes cwand nos cåzans, sins avu peû do dvizer di tot çu qui nos intèresse, å djoû d’ ådjoûrdu, sins avu peû di rwêtî après l’ avni. Li passé, c’ est come li têre : on mèt ses pîds dssus po s’ astamper pus hôt ; ça n’ est nén fwêt po viker avou s’ mouzon ddins. Po ça, nos avans sacwantès idêyes… qui vos nn’ ètindroz sûrmint rcåzer dvant wêre. Si vos èto, vos vèyoz voltî vosse lingädje et qui vos avoz des idêyes po l’ fé viker ènute et dmwin, vos estoz meûrs po moussî dins Li Ranteule. Apwärtez vos idêyes ! Vos estoz binvnu(we)s terto(te)s.
Eplaidî come adrovaedje del Rantoele di l’ ivier 1996/1997, p. 1, avou kékes mots ratournés e francès.