On må ki l’ moirt fwait resdondi,
On må ki l’ cir apougne todi
Cwand s’ vout vindjî d’ on côp di tos les crimes del tere,
Li pesse, pusk’ i nos fåt dire si no tot å long,
Capåbe so ene seule djournêye do distrure ene nåcion,
As pôvès biesses livréve li guere.
Sins k’ ele morénxhe tertotes, elle estént bouxheyes djus.
On n’ veyeut nole riprinde li dsu
Po s’ kibate conte li moirt. Come cwand on sint k’ on mourt,
Nole eurêye ni rpicive leu cour.
Ni leus, ni rnåds n’ estént mètous
A l’ afut d’ kéke enocinne proye.
Et les toûtrales si tournént l’ cou.
Årvey l’ amour, årvey li djoye !
Li Liyon tna consey et dire : « Dji croereu bén,
Camaerådes, ki nosse tchatimint
C’ est ene danse, k’ a nos fåtes, d’ al copete, on-z avoye.
Ki l’ pus coupåbe di tot l’ hopea
A cir, so l’ côp, livrêye si pea.
Motoit k’ tot parant l’ bote, les ôtes åront l’ veye såve.
Des viyès complintes racontèt
K’ c’ est insi k’ les afwaires si fjhèt.
K’ on s’ acuze don tertos, franc djeu, cwårdjeu so l’ tåve.
Por mi k’ a-st ene dintele a broyî des oxheas,
Dj’ a stronné boûs, motons et veas.
Ki m’ avént i måy fwait ? Nole poenne !
Dj’ a minme pus d’ ene feye ehertchî
L’ bierdji.
Dji mourrè don s’ el fåt, mins i m’ shonne
K’ on s’ doet tertos cfesser ; po fé ene sacwè d’ adroet,
I fåreut esse bén seur do trover l’ pus moudreu. »
« Signeur, riprind li rnåd, vos estoz trop bon prince,
Li mwinde tchitchêye, por vos, a l’ air d’ esse ene sacwè.
Magnî sacwants motons, des soteas d’ måle indjince,
Est ç’ ene måcule po l’ ci ki fwait tronner les bwès ?
Neni, neni, dijhans ki vos lzî fjhîz, Signeur,
Tot les croxhant, beacôp d’ oneur !
Et k’ pårlez vs do bierdjî ? N’ est ç’ nén d’ ces Hårgolets
Ki pinsèt k’ nos poyaedjes valèt moens ki leus tchveas ?
Elzî rivneut-st ene beye,
Et vs n’ årîz, po lzî dner, polou-t esse trop-z abeye. »
Insi djåza li rnåd, et plakeus d’ aplôdi.
On n’ oiza nén trop kissinti
Do tigue nén pus ki d’ l’ oûssse, ni des ôtes gros bôdårds,
Çou k’ les rindeut å pus pindård.
A schoûter leu samroû, di tertos, disk’ å tchén,
Il estént ene confrereye di binamés ptits sints.
L’ ågne vina a s’ toû et s’ dit :
« Dji sondje k’ ene matinêye,
E-n on pré d’ on covint passant,
Li fwin, l’ ocåzion, les yebes plinnes di rozêye,
Et l’ diåle d’ apetit mi cpiçant,
Dji toirtcha di ç’ pré la ene målureuse betchêye.
Ci n’ esteut nén da minne, po bén dire çou k’ end est. »
So çouchal, on breya : « hay ! brokans so l’ bådèt. »
On leup k’ tronnéve e s’ pea, emantcha ene grande houwêye
Po prover k’ i faleut diskeuze ci måtoirtchî.
Ci puyeus, ci rogneus, acsût d’ tos les petchîs.
S’ måcule fourit djudjeye ene afwaire egzecråbe !
Magnî l’ yebe d’ on covint : ké crime abominåbe !
Rén d’ ôte ki l’ moirt n’ esteut capåbe
Do pûni l’ selerat.
Al vole, on vs l’ ahessa.
Del djustice di nosse tere, çoucial dene li muzeure,
Les gros s’ endè mokèt, mins les ptits payèt deur.
Li djustice d’ ir et d’ ouy, sins fé des fristonfratches,
Nos mostere tos les djoûs ki c’ est li ptit k’ on språtche.
Les biesses malådes del pesse (Mahin)
Po ls ôtès ouves avou l’ minme tite, loukîz el pådje d’ omonimeye : Les biesses malådes del pesse.
Ciste ouve ci egzistêye eto divins ds ôtès ortografeyes : Ortografeye do scrijheu
— Feller-Francard.Les biesses malådes del pesse
« Les Animaux malades de la peste »
rortografiaedje da Lucien Mahin e rfondou walon sol modêye da Antoine Kirsch
Les biesses malådes del pesse