I nos dictéve tos les djoûs foû do prumî live ki lyi touméve dizo l’ mwin; i coridjive nos fåtes sins dire pocwè, et sins dner nole esplicåcion so les dijh pårteyes do discours. Les mots sustantif, addjectif, viebe, analijhe, etc. estît do ebreu po nozôtes; nos pinsîs aveur trop pô d’ etindmint po les comprinde; i n’ estît al poirtêye, dijhîs ns, ki des crånès tiesses come les cisses di Lovén, k’ avît ene si teribe rinomêye !
So les cwate a cénk ans ki dj’ a stî dzo s’ patronaedje, on n’ m’ a måy fwait codjower on viebe; nos n’ savîs minme çou k’ les mots conjuguer et conjugaison volît dire. Mwaisse et scolîs pårlént ossu sovint l’ walon ki l’ francès: po l’ tréma, nos djhîs deus pikets sol î, et l’ accint circonfleke, nos l’ lomîs on ptit toetea.
Al sôrtijhe di cisse sicole la, tot çou k’ dji cnoxhéve del grammaire, c’ est k’ å pluriyal i fåt adjouter èn s ou èn x, et télfeye rén. Portant, dji wangnive todi l’ deujhinme plaece divins les compôzicions, li fi do Mwaisse estant tofer li prumî...... come di råjhon.
On s’ î ocupéve on pô d’ djeyografeye; dj’ aveu ritnou e m’ tiesse les capitåles di l’ Urope et sacwants ôtès veyes; mins dji n’ veya måy ni atlass ni cwåte djeyografike.
Di l’ aritmetike, on n’ è pårléve nén; li djoû ki dj’ cwita, dji n’ åreu polou fé ene acdicion; dji n’ saveu on pô conter k’ al longue croye (18); come mi pôve mere mi l’ aveut apris.
On payive on skelin (60 cintemes) li moes, et, al Tossint, on dnéve ene cahote di vint patårs, ene feye a fé, li mitan po l’ tchåfaedje.
Al fiesse do Mwaisse, on nos fjhéve dôsser volontairmint troes ou cwate patårs, et po çoula nos rçuvîs on mitchot å boure et ene imådje. Les cis k’ avît obtinou les meyeuses plaeces wangnît des priviledjes, k’ on lome ådjourdu des bons points; les pus avancis end avît 50, 100, 200, sorlon l’ cas, et ces chifes la estît markés padrî l’ imådje. Les priviledjes siervît a ratchter ene penitince. Si vs avîz merité ene volêye, ou bén d’ esse metou a djnos, d’ esse lohî a côps d’ vedje ou di scriftôr, vos prezintîz voste imådje, on vs rabatéve dijh, vint ou trinte ponts, et vs estîz såvé.
Tos les semdis, nos dnîs ns aidants po Notru-Dame; on-z esprindéve deus
