Pådje:H. Forir - Notul so lè bazè skol dè vî tin, 1862 (in BSLLW t.4 p.66-78).djvu/fel/7

Èn årtike di Wikisource.
Cisse pådje ci a stî coridjeye ey est l’ minme ki l’ sicanaedje.

I nos dictéve tos lès djoûs foû do prumî lîve ki lî touméve dizo l’ min; i corédjîve nos fåtes sins dîre pocwè, èt sins d’ner nole èsplicåcion so lès dî pårtèyes dè discoûrs. Lès mots suptantif, acdjèctif, vêrbe, analize, etc. èstît dè hébreû po nozôtes; nos pinsîs avu trop pô d’ètinnmint po lès comprinde; i n’èstît al pwèrtêye, dîhîs gn, ki dès crånès tièsses come lès cisses di Lovin, k’avît 'ne si tèribe rinomêye !

So lès cwate a cink ans ki dj’a stu d’zo s’ patronèdje, on n’ m’a måy fêt condjuguer on vêrbe; nos n’ savîs minme çou k’ lès mots condjuguer èt condjuguêzon volît dîre. Mêsse èt scolîs pårlévèt ossi sovint l’ walon ki l’ francès: po l’ trémâ, nos d’hîs deûs pikets sol î, èt l’accint circonfleke, nos l’ loumîs on p’tit teûtê.

Al sôrtîze di cisse sicole la, tot çou k’ dji k’nohéve del grammêre, c’èst k’å pluriyé i fåt adjouter in' s ou in' x, èt télfèye rin. Portant, dji wangnîve todi l’ deûzinme plèce divins lès compôzicions, li fi dè Mêsse èstant tofêr li prumî...... come di rêzon.

On s’î ocupéve on pô d’ djéyografèye; dj’aveû ritnou è m’ tièsse lès capitåles di l’Eûrôpe èt sacwants-ôtès vèyes; mins dji n’ vèya måy ni atlas' ni carte djèyôgrafike.

Di l’ârmètike, on n’è pårléve nin; li djoû ki dj’ cwita, dji n’åreû polou fé 'ne acdicion; dji n’ saveû on pô conter k’al longue croye (18), come mi pôve mére mi l’aveût apris.

On payîve on skélin (60 cintèmes) li meûs, èt, al Tossint, on d’néve ine cahote di vint patårs, ine fèye a fé, li mitan po l’ tchåfèdje.

Al fièsse dè Mêsse, on nos féve dôsser volontêrmint treûs ou cwate patårs, et po çoula nos r’çûvîs on mitchot å boûre èt ine imådje. Les cis k’avît obtinou lès mèyeûs plèces wangnît dès prévilédjes, k’on lome ådjoûrdu dès bons pwints; lès pus-avancis ènn’avît 50, 100, 200, sorlon l’ cas, èt cès chifes la èstît markés podrî l’imådje. Lès prévilédjes sièrvît a ratch’ter ine pénitince. Si v’s-avîz mèrité ine volêye, ou bin d’èsse mètou a gngnos, d’èsse lohî a côps d’ vèdje ou di scriftôr, vos prézintîz voste-imådje, on v’s rabatéve dîh, vint' ou trinte pwints, èt v’s-èstîz såvé.

Tos lès sèmdis, nos d’nîs n’s êdants po Notru-Dame; on-z-èsprindéve deûs